دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی: تقویت فرهنگ عمومی راهی برای افزایش هم‌بستگی اجتماعی است فرهنگ عمومی، زیربنای سلامت جامعه است درگذشت «کوئینسی جونز» تهیه‌کننده آثار مایکل جکسون در ۹۱ سالگی تسهیلات تبصره ۱۸ وزارت فرهنگ به چه کسانی تعلق می‌گیرد؟ اکران سیار «آسمان غرب» میلیاردی شد «سعیداسلام‌زاده» مدیر روابط عمومی معاونت هنری شد دلیل تعطیلی برنامه «شیوه» شبکه چهار چه بود؟ نگاهی به مجموعه‌داستان «نیمۀ تاریک ماه» هوشنگ گلشیری نگاهی به ذات سیال «فرهنگ عمومی» و آیین‌نامه‌های بدون ضمانت اجرایی صفحه نخست روزنامه‌های کشور - دوشنبه ۱۴ آبان ۱۴۰۳ «دزدان دریایی کارائیب» جدید بدون حضور جانی دپ پیام رئیس انجمن بین‌المللی تئاتر کودک و نوجوان منتشر شد انتشار نسخه مجازی آلبوم عاشقانه «نوازشگر» چرا «سفره ایرانی» کیانوش عیاری پس از ۲۰ سال هنوز اکران نشده است؟ حکایت آبی که صدراعظم نخورد درباره عکاسی تئاتر که پس از ۷ سال به جشنواره رضوان اضافه شد معرفی چند کتاب برای علاقه ­مندان به یادگیری وزن شعر | آراستن طبع موزون
سرخط خبرها

آیا با داستان «گنگ دژ» آشنایی دارید؟

  • کد خبر: ۱۲۴۹۲۲
  • ۱۹ شهريور ۱۴۰۱ - ۱۵:۰۸
آیا با داستان «گنگ دژ» آشنایی دارید؟
وحید حسینی - داستان نویس

رمان «قلعه متحرک» نوشته دایانا واین جونز که در ایران هم برای دوستداران رمان‌های فانتزی ترجمه و چاپ شده، ایده جالبی دارد. در این رمان سر و کار یک دختر با قلعه‌ای می‌افتد که چنان که از نام کتاب برمی آید، متحرک است. نگارنده از هم سانی‌ها یا نزدیکی‌های فرهنگی ملت‌ها بی خبر نیست و می‌داند که برخی اسطوره‌ها و افسانه‌های کشور‌های گوناگون ریشه‌های مشترک دارند. اما نمی‌تواند احتمال سود بردن نویسنده یادشده را از اساطیر ایرانی به کلی منتفی بداند.

در داستان‌های کهن ما دژی (قلعه ای) به نام «گنگ دژ» یا «کنگ دز» وجود دارد که ماجرا‌ها و دیدگاه‌های گوناگونی درباره آن شکل گرفته است. یک روایت مشهورش این است که سیاوش، قهرمان پاک نهاد و اخلاق مدار ایرانی، پس از دشمنی‌هایی که می‌بیند به ناچار به توران زمین - سرزمینی که در جنگ مدام با ایران بود - می‌رود. در آنجا ابتدا مورد استقبال افراسیاب، شاه بداندیش تورانی قرار می‌گیرد و ازدواج می‌کند و شهر سیاوش گرد را می‌سازد. همچنین گفته شده که گنگ دژ را نیز بنیاد می‌گذارد.

در ادامه، او به شکل ناجوانمردانه‌ای به دست تورانیان کشته می‌شود. رستم، بزرگ‌ترین پهلوان داستان‌های ادبیات فارسی و نیز کیخسرو، شاه اساطیری ایران که فرزند سیاوش بود، انتقام او را از عاملان قتل دل خراشش می‌گیرند. بنا به افسانه‌های کهن، گنگ دژ ویژگی‌های جالب و عجیبی داشته از جمله اینکه روی سر دیوان - موجودات اهریمنی و پلید - قرار داشته و به نوعی، شهری پرنده بوده است. کیخسرو این شهر را در سیاوش گرد بر زمین می‌نشاند.

فارغ از اینکه نویسنده غربی در رمانی که ابتدای این مطلب نام بردیم، به این افسانه توجه داشته یا از قصه‌های خودشان وام گرفته و یا هر چیز دیگر، روایت گنگ دژ ایده جذابی از پیشینیان ماست که می‌تواند سوژه داستان نویس و فیلم ساز ایرانی شود.

جنبه‌های خیال در این افسانه بسیار زیبا و مهیج است. برای نمونه، طبق باور‌های ایران باستان گفته اند کیخسرو در پی پیروزی‌هایی که به دست می‌آورد، در ماجرایی با جنبه‌های معنایی زیبا از شاهی کناره می‌گیرد و ناپدید می‌شود. گویا این پنهان شدن از نظر‌ها به این سبب است که او راهی گنگ دژ شده است.

همچنین آورده اند که پشوتن، از پهلوانان باستانی و داستانی ایران که جاوید (بی مرگ) شده، در گنگ دژ به سر می‌برد و در آخرالزمان با یارانش خروج می‌کند و به یاری سوشیانت - ناجی آخرالزمان - می‌آید. می‌بینیم که باور ادیان به ناجی موعود نیز به شکلی در داستان گنگ دژ بازتاب داده شده است و این حاکی از غنای محتوایی آن است.

نگارنده بر پایه دانسته‌های هرچند اندک خود از ادبیات، می‌خواهد تأکید کند که نوشتن داستان و رمان و حتی ساخت فیلم از چنین ایده ای، اگر به درستی صورت پذیرد، می‌تواند آثاری درخشان به ادب و هنر این مملکت بیفزاید. این گونه باد.

گزارش خطا
ارسال نظرات
دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تائید توسط شهرآرانیوز در سایت منتشر خواهد شد.
نظراتی که حاوی توهین و افترا باشد منتشر نخواهد شد.
پربازدید
{*Start Google Analytics Code*} <-- End Google Analytics Code -->